80'li yıllardaki kaos ortamı yüzünden liseden sonra okuyamayan Balıkesirli Sadi Bagana, oymacılık ve tahnit sanatında kendini yetiştirerek, üniversitede dersler veriyor. Bagana'nın görsel hafıza tekniği ile yaptığı oyma eserler büyük ilgi toplarken, taksidermi yöntemi ile doldurduğu yabani hayvanlar ise gerçeğinden ayırt edilmiyor. Uludağ Üniversitesi'nde eğitim veren Sadi Bagana, "Arabamda ceset poşeti gibi poşetler var, yolda ezilip ölmüş hayvanları toplayıp tahnit ediyorum" dedi.

Balıkesir'in Dursunbey ilçesinde yaşayan Sadi Bagana, ağaç üzerine yaptığı oyma eserler ve tahnit ettiği hayvanlarla tanınıyor. Ankara'da düzenlenecek Balıkesir Tanıtım Günleri'nde sergi açacak olan Sadi Bagana, "Ankara'da 10.10 tarihinde yapılacak olan Balıkesir Tanıtım Günlerinde sergi açacağım. Daha önce iki kez Balıkesir'de, bir kere de Dursunbey'de sergi açtık. Eserlerin üzerinde çok çalışıyorum. Bu benim işim değil, ben kereste ticareti ile uğraşıyorum. Boş zamanlarımda yapıyorum. El ifadelerini bir günlük çalışma ile ortaya çıkartıyorum. Oyma tekniği ile yapılıyor bu çalışmalar. Benim için özel bir parça var bunların içinde, adı hayat kitabı. Üzerinde hayat yazıyor, bir yanında çocuk, diğer yanında yaşlı bir insanın eli var. Kitaba başlıyorsunuz, bitiyorsunuz, tavla gibi kolunuzun altına kıstırıyorlar ve gidiyorsunuz" dedi.

Her ağacın oymaya uygun olmadığını söyleyen Bagana, ince işçilik için ıhlamur ağacının ideal olduğunu söylerken,

kendisinin çoğunlukla ceviz ağacı kullandığını dile getirdi. Lise mezunu olan Sadi Bagana, "Benim bu yeteneğim çocukluktan geliyor. 1980 öncesinde üniversiteler kaos ortamı vardı, idealim güzel sanatlar okumaktı, ancak olmadı. 12 Eylül dönemini askerde geçirdim. Geldikten sonra okuyamamanın ezikliği vardı. Hayattan intikam almak gibi, okuyamamanın intikamını almak gibi bir hisle yeteneğimi kendim geliştirmek istedim, içimden gelen bir şey bu" dedi.

Sadi Bagana'nın oyma eserleri arasında, "Çığlık" filminin maskesi, ağacın içindeki yüz, ağaçtaki baykuş, hayat kitabı, baston, ağaçlar ve el şekilleri bulunuyor.

YABAN HAYATINI EVİNE TAŞIDI

Balıkesirli sanatçı Sadi Bagana, atölyeyi andıran evinde aynı zamanda tahnit sanatı ile uğraşıyor. Tahnit üzerine Uludağ Üniversitesi'nde ders veren Bagana, "Oymacılığın yanı sıra tahnit sanatı ile de uğraşıyorum. Şu anda Uludağ Üniversitesi Büyükorhan Meslek Yüksek Okulu'nda müze teknikleri dersine giriyorum. Tahnitcilik ve preparasyon teknikleri hakkında çocuklara bir şeyler öğretiyorum. Tahnitcilik; bir cesedin ya da canlının öldükten sonra bozulmaması için kimyasallarla çürümesinin önlenmesidir. Mumyalama ve taksidermi de tahnitciliktir. Benim yaptığım taksidermi sanatıdır. 30 yıldır yapıyorum bu sanatı. Genelde hayvanat bahçelerinde ölen Afrika kökenli hayvanlar, piton, timsahlar üzerinde çalıştım. Şu an gördüğünüz keçi, tilki, yılan, baykuş var. Bu taksidermi sanatını müzeler için yapıyorum" dedi.

Hayvanların doldurulması işleminin hayvanın cinsine göre değiştiğini kaydeden Sadi Bagana, "Mesela bunların tamamının derisi yüzülüyor. Kuşları başlayınca bitirmek zorundasınız. Diğer memeli hayvanların deri tabaklama işi var. Onda da alüminyum sülfat ve boraks kullanıyoruz. İskeletini hazırlama safhası var. En son dikim işlemi yapılıyor. Şu ana kadar yapılan eserlerimin çoğu, Uludağ Üniversitesi'nde oluşturulan Yaban Hayatı Müzesi'nde. Zaten bu tahnit işi merakla başladı, bir iki tane dolduralım derken, üniversiteyi bitiremediğimiz halde hoca olduk. Mesela bir tane sansarı doldurdum. Buna araba çarpmış, yolda bulup bana getirdiler, ben de doldurdum. Yolda ölmüş hayvan bulan arkadaşlarım bana getirirler, ayrıca ben kendim de bulurum. Arabam da ceset poşeti gibi poşetler ve eldiven var. Yolda ezilmiş olan hayvanları toplayıp dolduruyorum" dedi.

Bagana'nın tahnit eserleri arasında baykuş, yılan, tilki, dana, keçi, balık, kuş olmak üzere çok sayıda hayvan bulunuyor.

05.10.2013